مقدمه: مجسمه سازی یا پیکرتراشی شاخه ای از هنرهای تجسمیه که با کمک موادی مثل : چوب، سنگ، گل و فلز، هر طرحی که دوست دارین رو، می تونین بسازین و به اشیاء شکل بدین.
باید در ورای مجسمه سازی یه خلاقیت و نوآوری وجود داشته باشه.

مجسمه سازی چیست؟
مجسمه سازی ،تندیسگری یا پیکرتراشی هنر همگذاری یا ریخت دادن به اشیا است و ممکن است در هر اندازه یا با هر مصالحی و تکنیکی انجام گیرد.
به فرآورده های این هنر تندیس،پیکره یا مجسمه گفته می شود.
(ویکی پدیا)

تاریخچه مجسمه سازی
از دوران دور آثاری مختلف به جا مونده که پیکره های سنگی دوام بهتری داشتن که از اقوام گوناگون ماندگار شدن.
در یونان باستان یه سری پیکره می ساختن که به عنوان خدایان خودشون اونها رو پرستش می کردن.
اقوام دیگه هم بسته به سنن و آئین خودشون مجسمه هایی رو می ساختن.مثلاً سومری های باستان زمانی که در جنگی پیروز میشدن،این پیروزی رو با مجسمه هایی که می ساختن ،جشن می گرفتن.
خلاصه این که در طول تاریخ هنر مجسمه سازی بیانگر هویت ،فرهنگ،آئین و مذهب ملل مختلف بوده.
امروزه مجسمه سازی مدرن خیلی رواج پیدا کرده اما به این معنا نیست که روش سنتی و رئال از رده خارج شده.
این سبک هم طرفداران خودشو داره و در خیلی از ساختمان ها و بناهای عمومی ازش استفاده میشه.
مجسمه سازی مدرن شامل:هنر نو، انتزاعی هندسی، پاپ آرت، هنر مفهومی و… است.
با کمک مجسمه سازی مدرن هر طرحی که توی ذهن داشته باشین رو می تونین اجرا کنین.

تاریخچه مجسمه سازی

انواع مجسمه سازی:

• نقش برجسته
همون طور که از اسمش معلومه یه نوع کار حجم داره که برجسته بودن اون قابل مشاهده ست.
این نوع نقش ها به یه نگهدارنده احتیاج داره، و در واقع یه نوع روش  وابسته به زمینه ست که در ترکیبش با زمینه مورد نظر مفهوم پیدا می کنه.

• همه جانبی
این نوع مجسمه سازی به تنهایی و مستقل از زمینه ،حجم خاصی رو اشغال میکنن.
درسطح شهر حتماً این مجسمه ها رو دیدین. سردیس ها و تندیس ها جزء همین نوع مجسمه هستن.

تفاوت مجسمه سه بعدی و نقش برجسته:
همون طور که بهش اشاره کردم،مجسمه سه بعدی مستقل هست و فضا رو اشغال می کنه. ولی مجسمه نقش برجسته روی زمینه متصل شده و از سطح بیرون اومده.

روش های مجسمه سازی:

– افزایشی یا شکل دهی:در این روش با اضافه شدن تدریجی مواد و با شکل دادنش، فرم و حجم مورد نظر به دست میاد.
– کاهشی یا کنده کاری:مجسمه ساز در این روش اول چوب ،سنگ یا ماده دیگه ای رو آماده می کنه و بعد از طراحی شکل مورد نظر،اضافه های کار رو از جهات مختلف تراشیده و کم می کنه تا به شکل نهایی برسه.
– جفت کاری یا چسباندن:هنرمند با کنار هم قرار دادن اجزا و قطعات مختلف ،فرم و حجم مورد نظر رو کامل می کنه.
مثل جفت و جور کاری فلزات و اشیای مختلف و ترکیب اونها با هم.

مواد مورد نیاز برا ی مجسمه سازی
• گِل: یکی از ساده ترین تکنیک ها، درست کردن مجسمه با گِل هست.در این روش امکان اصلاح کار وجود داره.رایج ترین ماده هم برای این کار،خاک رس هستش.

گِل

• گچ: برای مجسمه سازی با گچ به مخلوطی از گچ و سیلیس و آب نیاز دارین و طرح اولیه مدل سازی شده رو با گچ قالب گیری می کنن.
وقتی مجسمه رو از قالب خارج کردن اضافه های اونو با ابزار مناسب جدا می کنن و بعد از سنباده زدن مجسمه آماده میشه.
این روش برای ساخت پیکره و تندیس کاربرد داره.

گچ

• سنگ: در این شیوه از مجسمه سازی بیشتر از سنگ مرمریت و تراورتن استفاده میشه.چون این سنگها خاصیت آهکی دارن،برش پذیری بهتری هم دارن.
این تکنیک برای تزئین بناها و پیکر تراشی و ساخت تندیس به کار می ره.

مجسمه سازی با سنگ

• چوب: یکی از ساده ترین موادی که به راحتی در دسترس هست چوبه،که از انواع درخت هایی مثل: گیلاس،گردو و کاج میشه استفاده کرد.
در مجسمه سازی با چوب اول باید طرح اولیه رو با ماژیک روی چوب بکشین و قسمت های اضافی رو برش بدین.برای این کار به ابزار نجاری نیاز دارین.

چوب

• فلز: یکی از فلزات معروف که برای این نوع استفاده میشه، برنز هست که باید طرح و مدل گچی ساخته بشه و با موادی از جنس سیلیکون قالب زده بشه.بعد از قالب گیری باید قالب در معرض حرارت قرار بگیره،وقتی مجسمه خنک شد آماده پرداخت نهایی و پتینه کاریه که باعث زیباتر شدنش میشه.
برای این روش با فلز اول باید طرح مورد نظر رو با گچ یا خمیر مجسمه سازی بسازین و بعد از اون فلز ها رو به اندازه های مختلف برش بدین و با مقیاس های مناسب کنار هم قرار داده و جوش بدین تا طرحتون آماده بشه.

مجسمه سازی با فلز

• فایبر گلاس یا بتن: طرز کار این دو مواد در مجسمه سازی شبیه هم هست. بعد از کشیدن طرح باید یه ماکت کوچیک ازش آماده کنین.
این ماکت رو با گچ، گل، یا خمیر مجسمه سازی می تونین اجرا کنین.
برای ساختن مجسمه اصلی که ابعاد بزرگتری داره نیاز به اسکلت بندی هست که این کار نیازمند مهارت و آموزشه.
روی اسکلت رو با گچ و یا گل میپوشونن که کلیت کار معلوم بشه.
بعد از انجام یه سری ریزه کاری و قالب گیری از مدل، کار ادامه پیدا می کنه تا طرح نهایی آماده بشه.
بعد از خشک شدن کامل قالب رو باز می کنن و در آخر اونو رنگ آمیزی می کنن.

فایبر گلاس یا بتن

• پاپیه: پاپیه ماشه، زیباترین و جذاب ترین نوع بازیافت کاغذ باطله ست که از کاغذ باطله ها ساخته میشه.
مواد اصلی این تکنیک روزنامه و چسب چوب هست که ارزون و در دسترسه.
مجسمه سازی با پاپیه ماشه ،در انواع ظروف کوچک،جعبه ها،قلمدان ها و… به کار می ره.

پاپیه

کاربردهای مجسمه سازی
برای بزرگداشت وقایع تاریخی، یاد بود بزرگان تاریخ،به عنوان قدردانی به شکل تندیس،برای تزئینات به شکل تابلو یا در دکوراسیون داخلی ساختمان ها، به عنوان یک هنر عمومی ساخته و استفاده میشن.

مزیت های مجسمه سازی

یکی از هنرهای ارزشمندی هست که فواید زیادی هم داره که در ادامه با فایده های اون آشنا میشین.

• بالا بردن صبر و بردباری: این هنر نیازمند صبر و پشتکار هست و افرادی که می خوان این رشته رو یاد بگیرن با شیوه ی کنترل شرایط سخت آشنا میشن و برای رسیدن به هدفشون تلاش می کنن و دقتشون رو بالا می برن تا یه مجسمه زیبا رو به وجود بیارن.
• ایجاد خلاقیت: برای شکل دادن به یه جسم جامد و تبدیل اون به یک اثر هنری زیبا و سه بعدی نیاز به تفکر خلاق دارین.با فراگیری این رشته مهارت های فردی خودتون رو بیشتر کرده و از خلاقیت برای ساختن قطعه های هنری بهره ببرین. آموزش پیکر تراشی برای مهارت های هنری و شکوفایی استعداد ها تاثیر گذاره و چون از مهارت های هنری مختلفی باید استفاده کنین در نتیجه نیازمند قوه تخیل و ابتکار بالایی هست.
• دقت به جزئیات: برای ساختن مجسمه باید به جزئیات توجه کنین و دقت زیادی رو صرف این کار کرده تا در نهایت بتونین یک مجسمه زیبا و منحصر به فردی رو به وجود بیارین.این کار باعث بالا بردن تمرکز ذهنی شده و میزان دقت و توجه شما رو به دنیای پیرامنتون بیشتر می کنه.
• کم کردن استرس و فشارهای روحی روانی: آموزش هنر مجسمه سازی باعث کم شدن استرس و اضطراب شده و فرصتی رو به وجود میاره تا از انرژی و افکار منفی دور بشین.این هنر شما رو وادار به تلاش کردن می کنه در نتیجه فکرتون آزاد شده و از فشار های زندگی فاصله می گیرین.

سخن پایانی…

هنر مجسمه سازی یک هنر قدیمی هست که در زیبا سازی ساختمانی و شهری تاثیر گذاره.این هنر رو می تونین با انواع مواد مثل: گچ، گِل، فلز و … اجرا کنین. این هنر کاربرد های زیادی داره و می تونین ایده های انتزاعی رو به واقعیت تبدیل کنین. با فراگیری این هنر اثرات زیبا و شگفتی رو میشه خلق کرد.

مجسمه سازی علاوه بر کاربردهایی که داره،مزیت هایی هم داره مثل:پایین آوردن استرس و فشار روحی،بالا بردن صبر و بردباری در افراد و …این هنر باعث میشه افراد به جزئیات نوجه بیشتری داشته باشن و مهارت هنری خودشون رو بالا ببرن.